Barbaros Demirci
Plastik Mamul Sektörünün 2022 Yılı 6 Aylık Değerlendirmesi
Kapasite Kullanımı
Plastik sektöründe kapasite kullanımı 2022 yılının ilk yarısında 2021 yılının eş aylarına kıyasla yukarıda gerçekleşmiştir. Plastik sektöründe ortalama kapasite kullanımı 2021 yılının ilk 6 ayında %75,4 iken 2022 yılının eş döneminde ortalama %75,5 olarak gerçekleşmiş ve 0,1 puan artmıştır.
Üretim
Plastik mamul üretimi 2022 yılının ilk yarısında 2021 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %15,5 değer bazında da %47 artış göstermiş ve 6,2 milyon ton ve 30,2 milyar dolara çıkmıştır. 2022 yılı sonunda üretimin 2021 yılına kıyasla miktar bazında %9,7 ve değer bazında %36,3 artacağı ve 11,3 milyon ton ve 55 milyar dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. 2022 yılının sonunda plastik mamul üretiminin miktar ve değer bazında tarihinin rekor düzeyine erişmesi beklenmektedir. 2022 yılının ilk yarısında 6,2 milyon tonluk toplam plastik mamul üretimi içinde yaklaşık 2,61 milyon ton ile plastik ambalaj malzemelerinin başı çektiği, plastik inşaat malzemeleri üretiminin ise 1,24 milyon ton ile plastik ambalaj malzemelerini takip ettiği görülmektedir.
Makine Yatırımı
2017- 2021 yılları arasında yılda ortalama %5,9 artış gösteren plastik sektörünün makine yatırımları 2022 yılının ilk yarısında 2021 yılının eş dönemine kıyasla %9 artarak 566 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Yılın kalan aylarında aynı trendle sürmesi halinde makine ve teçhizat yatırımlarının 2022 sonunda 2021 yılına kıyasla %22 artarak 1 milyar 132 milyon dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
İthalat
Plastik mamul ithalatı, 2022 yılı ilk yarısında 2021 yılının eş dönemine kıyasla, miktar bazında %13,2 değer bazında da %51,4 artmış ve 377 bin ton ve 2 milyar 535 milyon dolara çıkmıştır. 2022 yılı sonunda ithalatın 2021 yılına kıyasla miktar bazında %14,2 ve değer bazında %50,3 artarak 754 bin ton ve 5,07 milyar dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. 2022 yılında plastik mamul ithalatının miktar ve değer bazında tarihi rekora ulaşacağı tahmin edilmektedir.
İhracat
Plastik mamul ihracatı, 2022 yılının ilk yarısında 2021 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %1,8 ve değer bazında da %16,9 artış göstererek 1 milyon 344 bin ton ve 4 milyar 20 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılı sonunda plastik mamul ihracatının 2021 yılına kıyasla miktar bazında %1,9 değer bazında da %12,6 artarak 2 milyon 688 bin ton ve 8 milyar 39 milyon dolara çıkacağı tahmin edilmektedir. Plastik mamul ihracatının 2022 yılı sonunda tarihinin rekor düzeyine erişmesi beklenmektedir.
Ülkeler Bazında İthalat ve İhracat
Türkiye her yıl 100’ün üzerinde ülkeden plastik mamul ithalatı yaparken 200’e yakın ülkeye de plastik mamul ihraç etmektedir. 2022 yılının ilk yarısında 10 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın miktar bazında %68’ini değer bazında da %74’ünü oluşturmuştur. Bu dönemde toplam ithalattan Çin’in miktar ve değer en büyük bazında en büyük pay aldığı görülmektedir. Çin’in dışında Almanya, İtalya, Güney Kore ve Fransa’nın toplam plastik mamullerde en büyük ithalat yaptığımız ülkeler konumunu koruduğu görülmektedir. Söz konusu dönemde 10 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın miktar bazında %50’sini, değer bazında da %49,5’unu oluşturmuştur. Bu dönemde Irak, Almanya, İngiltere, İsrail ve İtalya plastik mamullerde en büyük ihraç pazarlarımızı oluşturmuştur.
Dış Ticaret Fiyatları
Plastik mamullerde birim ithal fiyatları birim ihraç fiyatlarının daima üzerinde seyretmektedir. 2022 yılının ilk yarısında plastik mamullerde ortalama ithalat fiyatları 6,73 $/Kg, ortalama ihracat fiyatları da 2,99 $/Kg olarak gerçekleşmiş olup, 2021 yılının eş dönemine kıyasla ortalama ithalat fiyatı %33,8 ortalama ihracat fiyatı da %14,8 artmıştır. Söz konusu dönemde birim ihraç fiyatlarının birim ithal fiyatlarının %44’ünü oluşturması, sektörde ihracattaki katma değerin daha da azalmasına neden olmuştur.
Dış Ticaret Fazlası
Türkiye plastik mamul dış ticaretinde daima fazla vermektedir. Plastik mamul sektöründe 2022 yılının ilk yarısında 967 bin ton ve 1 milyar 484 milyon dolar dış ticaret fazlası verilmiştir. Dış ticaret fazlası, 2021 yılının eş dönemine kıyasla miktar bazında %2 değer bazında %16 gerilemiştir. Dış ticaret fazlasının 2022 yılı sonunda 2021 yılına kıyasla miktar bazında %2,3 değer bazında da %21,2 azalarak 1 milyon 935 bin tona ve 2,699 milyar dolara inmesi beklenmektedir.
İç Pazar Talebi
Plastik mamul iç pazar talebi, 2022 yılının ilk yarısında bir önceki yılın eş dönemine kıyasla miktar bazında %19,5 değer bazında da %52,9 artarak 5,3 milyon ton ve 28,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İç pazar tüketiminin 2022 sonunda 2021 yılına kıyasla miktar bazında %12,5 değer bazında da %42,3 artarak 9,4 milyon tona ve 52 milyar dolara çıkması beklenmektedir. 2022 yılı sonunda plastik mamullerde yurtiçi tüketiminin miktar ve değer bazında tarihi zirvesine çıkacağı tahmin edilmektedir. 2021 yılının ilk yarısında gerçekleşen 5,3 milyon tonluk plastik mamul iç tüketimin yaklaşık 2,7 milyon tonu otomotiv, ambalaj, inşaat ve elektronik gibi ihracatçı sektörler kanalı ile yarı mamul ve mamul şeklinde dolaylı olarak ihraç edilmiştir. Kalan 2,6 milyon tonluk kısım ise doğrudan tüketici tarafından tüketilmiştir.
İthalatın İç Pazar, İhracatı Üretim İçindeki Payı
Plastik mamul sektöründe miktar bazında, 2022 yılının ilk yarısında ihracatın üretim içindeki payı %22’ye ve ithalatın yurtiçi tüketim içindeki payı da %7’ye inmiştir.
Sektörde değer bazında, 2022 yılının ilk yarısında ihracatın üretim içindeki payı %13’e inerken ithalatın yurtiçi tüketim içindeki payı da %9 olarak sürmüştür.