Metro İstanbul olarak, 35 yıllık işletmecilik deneyimimizin yanı sıra dünyanın sayılı metro işletmecilerinden biri olarak öne çıkıyoruz.

Metro İstanbul, Yapay Zeka Teknolojileri ile Raylı Ulaşımın Geleceğini Şekillendiriyor

Metro İstanbul olarak, 35 yıllık işletmecilik deneyimimizin yanı sıra dünyanın sayılı metro işletmecilerinden biri olarak öne çıkıyoruz. Tescilli Ar-Ge Merkezi’mizde gerçekleştirdiğimiz çalışmalar ile raylı sistem teknolojilerinin gelişimine öncülük ediyor, inovasyon çalışmalarını hız kesmeden yürütüyor, yeni teknolojileri araştırmaya ve geliştirmeye devam ediyoruz. Bu hedefimiz doğrultusunda, yapay zeka, görüntü işleme ve derin öğrenme gibi ileri teknolojilerle ilgili önemli projeler yürütüyoruz. Raylı ulaşım sistemlerinin güvenliğini, güvenilirliğini ve verimliliğini artırmayı hedefliyoruz. Yüksek hassasiyetli teknolojiler sayesinde, raylı sistemlerin izlenmesi, bakımı ve erken teşhisini geliştiriyoruz. Bu çerçevede, önemli bir projeyi hayata geçiriyoruz.

Raylı Ulaşım Teknolojilerindeki Katener Sistemlerinde Yapay Zeka Tabanlı Otonom Arıza Tespiti ve Teşhisi

Raylı ulaşım elektrifikasyon sistemlerinin temel bileşenlerinden biri olan katener sistemlerindeki düzenli bakım çalışmaları, sürdürülebilir ve güvenilir bir ulaşım altyapısı sağlamak açısından büyük bir öneme sahiptir. Katener sistemlerinde meydana gelen kontak teli aşınması, trenin temas ettiği tellerde zamanla malzeme kaybına neden olan doğal bir süreçtir. Bu aşınma, düzensiz yüzeylerin ortaya çıkmasına sebep olarak sistem performansını olumsuz etkileyebilir ve kontak telinin kopmasıyla işletmeyi sekteye uğratabilir. Stager ölçümü, pantograf kömürü ölçümü ve ark tespiti gibi parametreler, sistemdeki potansiyel arızaları tespit etme ve engelleme açısından kritik bir rol oynar. Bu ölçümler genellikle manuel bir şekilde gerçekleştirilir. Ancak manuel ölçümler, zaman alıcı ve hassaslık açısından sınırlamalara sahip olduğundan, bu dezavantajları aşmak amacıyla çalışmamız, ölçümleri yapay zeka kontrollü ve otonom bir şekilde gerçekleştirerek süreci daha hızlı, hassas ve etkin bir şekilde yönetmeyi hedefler.

Projemizin gerçekleştirilmesi üç ana aşamada tamamlanacak:

İlk aşama, yüksek çözünürlüklü kameraların kullanımıyla katener kontak tellerinin sürekli izlenmesini içeriyor. Bu kameralar farklı hava koşullarında ve aydınlatma şartlarında çeşitli görüntüleri kaydedecek. Kaydedilen veriler, daha sonra gerekli ön işleme adımlarından geçirilerek, bir sonraki aşama olan model eğitiminde kullanılmak üzere hazır hale getirilecek.

İkinci aşamada, binlerce görüntü ve sensör verisi üzerinde eğitilecek özelleştirilmiş bir derin öğrenme modeli geliştirilecek. Bu model, projenin gereksinim duyduğu desenleri öğrenme yeteneğine sahip olacak. Özellikle Evrişimli Sinir Ağları (Convolutional Neural Networks - CNN) gibi uzmanlaşmış mimariler, modelin bu yeteneklerini geliştirmek için kullanılacak.

Son aşamada ise, otomatik tespit ve uyarı sistemi oluşturulacak. Bu sistem, aşınma ve ark olayları, stager ölçümü ve pantograf kömürünün ölçümünü hızlı ve güvenilir bir şekilde tespit edebilme yeteneğine sahip olacak. Bu tespitlerin ardından, sistem bakım birimlerine bilgi sağlayacak ve potansiyel arıza noktalarını belirleyerek manuel bakıma göre daha etkili bir çözüm sunacak.

Projemizin nihai ürünü, raylı ulaşım sistemlerindeki bakım süreçlerini önemli ölçüde geliştirecek bir inovasyon sunacak. Yapay zeka destekli bu ürün, geleneksel bakım yöntemlerinden daha hızlı, hassas ve etkili bir şekilde çalışarak raylı ulaşımın güvenliğini artırmayı hedefliyor. Projenin hem donanım hem de yazılım bileşenlerini içermesi, bakım çalışmalarını daha kapsamlı ve etkili bir şekilde yönetmemize yardımcı olacak. Aynı zamanda raylı ulaşımın operasyonel verimliliğini artırarak yolcu deneyimini olumlu yönde etkileyecek. Yapay zeka teknolojilerinin entegre edilmesi, raylı ulaşım sistemlerinin sürekli gözetlenmesi ve bakımının modern bir düzeye getirilmesini mümkün kılarak, şehirlerin geleceğe dönük ulaşım ihtiyaçlarına daha iyi cevap verme kapasitesini artıracak. Metro İstanbul olarak, bu projelerle raylı ulaşımın geleceğini inşa ediyor ve "Biz Yapıyoruz, Geleceği Şekillendiriyoruz" diyoruz.

Nevzat Bayrak

Metro İstanbul -Ar-Ge Müdürü