Dr. İlhami Pektaş: Yerli ve Milli Üretime Adanmış Ömürler - 42 Mesa Makina A.Ş. Başarı Hikayesi ve Kurucusu Mehmet Tekelioğlu

Yerli ve Milli Üretime Adanmış Ömürler - 42
Mesa Makina A.Ş. Başarı Hikayesi ve Kurucusu Mehmet Tekelioğlu

Dr. İlhami Pektaş

Konya’da faaliyet gösteren Mesa Makina A.Ş., bugün otomotiv, tarım, iş makinaları, raylı sistemler, enerji ve savunma sanayi sektörlerinde döküm ve talaşlı imalat yaparak yurt içinde BMC, Otokar, Erkunt Traktör, Ege Endüstri, Temsa firmalarına yurt dışında ise ABB, GE, Claas, Yanmar, Wabtec, Carraro Grup, Kion Grup, Areva, Parker, Lely, Gamesa gibi firmalara kampana, porya, volan, egzost manifoldu, silindir kapağı, turbo charger, fren diski, pompa gövde ve kapakları, şaftlar, fren plakaları, gibi çok çeşitli parçalar üreterek üretiminin %80’ini ihraç etmektedir.

1955 yılında Konya’nın Altınekin ilçesi Yeniyayla Mahallesi’nde doğan Mehmet Tekelioğlu ilk, orta ve lise öğrenimini Konya’da tamamladı. Yüksek öğrenimini ise 1976/1977 döneminde Konya Devlet Mühendislik Mimarlık Akademisi’nde bitirerek Makine Mühendisi oldu.  

KURULUŞ YILLARI

Mehmet Tekelioğlu, okurken 1973’de Eski Sanayi’de motor yenileme işi yapan Teknik Silindir Şirketine ortak olarak iş hayatına başladı. Biryandan iş hayatına devam ederken diğer yandan da 1978’de kurulan Küçük Sanayi Sitesi’nde Yönetim Kurulu Başkanlığı yaparak Konya’ya 150 işyerinden oluşan bir sanayi sitesi kurulmasına vesile oldu. Bu birliktelik halen yeni projelerle devam ediyor.

Tekelioğlu, yüksek öğreniminden sonra 1979’da Konya Karatay Sanayi’nde otomotiv yan sanayi sektöründe faaliyet gösteren ikinci şirketi MESA Makina San. ve Tic. Ltd. şirketini kurdu. 1994 yılına kadar sadece talaşlı imalat yapan MESA Makina, çalıştığı otomotiv ana sanayi firmalarının yoğun talebi üzerine 1994’ de döküm ve metal işleme işlerine girerek döküm, talaşlı imalat ve montajı tek çatı altında topladı ve MESA Makina Döküm Gıda San. ve Tic. A.Ş. ünvanı ile endüstri sanayi sitesindeki adresinde faaliyete başladı. İşler daha da büyümeye devam edince 2007’de Konya Organize Sanayi Bölgesi’ndeki şimdiki adresine taşındı. Mehmet Tekelioğlu halen aile şirketindeki görevine Yönetim Kurulu Başkanı olarak devam ediyor.

Mehmet Tekelioğlu’nun kurucusu olduğu MESA Makina; bugün ağırlıklı olarak otomotiv sektörüne döküm ve talaşlı imalat yaparak OEM parça üretiyor. İlk olarak 1984 yılında Egzost manifoldu ile OEM parça üretimine başlayan MESA, bugün yurt içinde BMC, Otokar, Erkunt Traktör, Ege Endüstri, Temsa firmalarına yurt dışında ise ABB, GE, Claas, Yanmar, Wabtec, Carraro Grup, Kion Grup, Areva, Parker, Lely, Gamesa, Linde gibi firmalara kampana, porya, volan, egzost manifoldu, silindir kapağı, turbo charger, fren diski, pompa gövde ve kapakları, şaftlar, fren plakaları, vb. parçalar üreterek üretiminin %80’ini ihraç ediyor.

Müşterilerine hafif metal avantajlarını sunmak isteyen ve sektöründeki yeni trendleri yakından takip eden MESA Makina A.Ş. 2011 yılında alüminyum dökümhanesini faaliyete geçirerek alüminyum döküm üretimine de başladı. Alüminyum silindir kapağı üretimi devam ederken beyaz eşya firmalarının talebi üzerine beyaz eşya sektörüne de girdi. MESA, ilerleyen yıllarda da magnezyum dökümhanesi kurmayı planlıyor.

Şu anda 35 beyaz yaka ve 80 mavi yaka çalışanı ile MESA Makina A.Ş. bir aile ortamı içerisinde üretim gerçekleştiriyor. 12.000 ton/yıl demir döküm, 400 ton/yıl alüminyum kokil döküm, 500 ton/yıl alüminyum kum döküm ve 1.200.000 işlenmiş parça kapasitesi ile organize sanayi bölgesinde 30.600 metrekarelik açık ve 12.500 metrekarelik kapalı üretim alanında otomotiv, tarım, iş makinesi, enerji, savunma ve raylı sistem sanayi alanında faaliyet gösteriyor.

KALİTELİ ÜRETİM VE İHRACAT

1998 yılında Kürşat Tüzmen’in önerisi ile 20 ortaklı Konya Spare Parts (KSP) Sektörel Dış Ticaret Şirketi’ni kurdu. Bu şirket sayesinde Konya Otomotiv Yan Sanayi Sektörü ihracat ile tanıştı ve halen başarılı faaliyetler yürütüyor. 1999 yılına kadar ihracat ile tanışmayan MESA, aynı yıl ilk ihracatını Almanya’ya John Deere firmasına gerçekleştirdi. Avrupa’ya ihracatın başlamasıyla birlikte kalite sistem ve müşteri memnuniyeti çalışmalarına ağırlık veren MESA, 2000 yılında ISO 9001 belgesine, 2008 yılında da otomotiv sektörü için büyük öneme haiz ISO TS 16949 belgesine Konya’da sahip olan ilk firmalardan birisi olmuştur. 2015 yılında OHSAS 18001, 2018 yılında ise ISO 14001, 2022 yılında ISO 27001 belgesini alan MESA, müşteri memnuniyeti ve kalite sistem çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor.

MESA, bugün üretiminin yüzde 80’nini büyük oranda Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere Rusya ve Kuzey Afrika ülkelerine ihraç ediyor. Hedef 5 kıtaya ihracat yapmak.

Mehmet Tekelioğlu yerli ve milli üretimle ilgili bir anısını bizlere şu şekilde anlatıyor:

Öğrencilik yıllarımızda 1975 yılında motorlar dersi hocamız motor parçalarını tanıtırken EGZOZ MANİFOLD’unun bile yerli üretiminin yapılmadığını üzülerek ifade edip bunları sizler yapmalısınız çocuklar diyerek dikkatimizi yerli üretime çekmişti. Biz de imalata başladığımızda tır kamyonlarının manifold parçasını tedarik edemeyip seferden kaldığımız günlerde bu durumu hatırlayarak ilk üretim parçamız olan manifoldu imal etmeye karar verdik. Modelin yapılması için teklif aldık, fakat fiyat ve süre afaki idi. Özelikle model yapım süreci 8 ay olup garanti vermeyip numune çalışmalarından sonra iyileştirmelerle imalatın bir yılı bulacağı yönünde teklif aldık.

Ortağım bunu bizim yapabileceğimizi söyleyince ben şaşırdım. Nasıl dedim? Benim bu konuda hiçbir bilgim yoktu, sen çırak ben usta bunu yaparız dedi. Model yapım metodumuzu; OEM manifoldunun kalıp ayırma düzleminden 3 mm matkapla delerek ayrılması ayrıca boyutsal çekme paylarının ve yerlerinin belirlenip kesilip gerekli çekme payının verilip tekrar itina ile birleştirilip maça başlarının oluşturulması ile gerçekleştirdik. Modelin dökümünü yaptık. Master modelin içini alçı ile doldurup maçaları alıp maça sandıklarını oluşturduk. Model ve maça sandıkları bu yöntemle yapıldı. Bu süreç bende büyük heyecan ve sevinç yarattı. Çok şey öğrenmiştim. En önemlisi de 2 ay gibi bir sürede dökümü aldık. Bu bende imalat yapmak için büyük bir özgüven yarattı ve ben bu özgüvenle önüme çıkan tüm yapılmaz denilen işleri gerçekleştirdim.  

Mehmet Tekelioğlu otomotiv sektörü ile ilgili görüşlerini şu şekilde dile getiriyor

Otomotiv yan sanayi ülkemizin lokomotif sektörlerinden birisidir. Türkiye’nin en büyük metal işleme kapasitesine sahip olan Konya’da da durum aynıdır ve otomotiv sektörü her geçen gün büyümektedir. Konya otomotiv yan sanayi, ülkemizde imal edilen taşıtlar için gerekli olan parçaların yüzde 85’ini karşılayabilecek düzeye gelmiş bulunuyor. Firmalarımızın büyük bir bölümü otomotivde dünya devlerine parça tedarik ediyor. Firmalarımızın yaklaşık yüzde 40’ı uluslararası pazarlarda kabul gören ve ihracat için sahip olunması zorunlu olan kalite belgelerine sahip. Tüm bu çabalarımıza rağmen sektörümüzün en önemli sorunu da hızla artan rekabet ortamıdır. Dünyanın her yerinde rakiplerimiz karşımıza çıkıyor. Yoğun rekabet ortamı hepimizi zorluyor. Bu nedenle firmalarımızın hızla katma değeri yüksek ara mamul üretimine geçmesi gerekiyor.

KALİTE VE AR-GE’YE BÜYÜK ÖNEM VERİYORUZ

IVECO Kalite Ödülü'ne sahip olan MESA Makina, 2013 yılında EFQM 3 yıldız Kalite Yetkinlik Belgesine, 2018 yılında da EFQM Mükemmellik Modeli 4 yıldız Kalite Yetkinlik Belgesine sektöründe sahip olan ilk firma oldu.

MESA Makina A.Ş. bugüne kadar 3 TÜBİTAK, 3 MEVKA ve 7 KOSGEB projesi yürüttü ve 2018 yılında Ar-Ge Merkezi oldu. Ar-Ge Merkezinde yerli ve milli üretime yönelik ürünler geliştiren MESA, Türkiye’de üreticisi olmayan yüksek basınç filtresi imalatına başlamış ve patentini almıştır. Bu kapsamda TURQUALITY alt yapı çalışmalarına başlayarak uluslararası marka tescil çalışmalarını da eş zamanlı olarak yürütüyor. MESA, 2019 yılında KOSGEB KoOBİ ödülüne layık görüldü.

Kurulduğu günden bu yana otomotiv sektörüne imalat yapan MESA Makina, üretimini esnek bir yapıya kavuşturarak savunma sanayi, madencilik, raylı sistemler, tarım makinaları, iş makinaları, enerji ve hidrolik sektörlerine de üretim yapıyor. Savunma Bakanlığı onaylı tedarikçisi olan MESA Makina; ASELSAN, BMC ve OTOKAR firmaları ile savunma sanayi sektöründe çalışarak yerli ve milli üretime katkı sağlıyor.

2006 yılından bu yana Yalın Üretim Sistemi çalışmalarını sürdüren MESA; kalite, rekabetçi fiyat politikası ve tam zamanında teslim süreleri ile müşteri memnuniyetini sağlayarak sektöre büyük avantajlar sunuyor.

Faaliyet gösterdiği sektörlerde gerekli bilgi ve tecrübesini kurulduğu günden bu yana sürekli geliştiren ve geliştirmeye devam eden MESA, müşterilerine sunduğu co-design hizmeti ile çoğu zaman, sadece üretici firma olma statüsünden çıkmış, yapmış olduğu çeşitli iş birlikleri ile üretilebilirlik ve malzeme özelliklerinin belirlenmesi gibi faaliyetleri müşterileri ile birlikte gerçekleştirip önemli ilerlemeler kat ederek her zaman tercih edilen bir tedarikçi olmuştur. Bu kapsamda iki ayrı TÜBİTAK 1507 Projesi yürüterek başarı ile sonuçlandırmıştır.

2018 senesinde KOSGEB’in ilk defa açmış olduğu Stratejik Ürün Destek Programı’na başvuran MESA, otomotiv, tarım makinaları ve raylı sistemler gibi önemli sektörleri kapsayan parçaların yerli ve milli üretimini gerçekleştirmeyi hedeflemiştir. Bu amaçla üç adet büyük işletme ile iş birliği yapılarak, çalışmalara başlanmış ve halen proje yürütülmektedir.

SOSYAL FAALİYETLER

Mehmet Tekelioğlu, 1990’lı yıllarda Makine Mühendisleri Odası’nın kuruluş çalışmalarında faaliyet göstererek, ilk seçilen yönetim kurulunda yer aldı. TÜDOKSAD, TAYSAD, ARUS, KALDER ve AKDER üyesi olan MESA, diğer sektörel derneklere de üye olup sektöründeki tüm gelişmeleri yakından takip ediyor. Tekelioğlu, Konya Sanayi Odası’nın Otomotiv Sanayi Yüksek İstişare Kurulu Başkanlığını yaptı. Halen Konya Otomotiv Yan sanayi Kümelenmesinin Kurucu Başkanı olarak 10 yıldır aynı görevini sürdürüyor.

Tekelioğlu, 2007 yılında kurulan kümelenme faaliyetleri neticesinde Türkiye’de daha önce olmayan bir yapılanmanın gerçekleşmesine vesile oldu ve Konya’da döküm, tarım makineleri, ayakkabıcılık ve savunma sanayi kümelenmeleri kuruldu.

Mehmet Tekelioğlu’nun bizzat yönetiminde yer aldığı ve başkanlığını yaptığı Konya Otomotiv Yan Sanayi Kümelenmesi; bugüne kadar çeşitli eğitimler, seminerler, konferanslar, yurt içi ve yurt dışı teknik inceleme gezileri ve B2B Görüşmeleri gerçekleştirdi. Ana Sanayi ile çalışma kültürünü firmalarımıza kazandırarak çok sayıda firmanın Konya’da TS 16949 Belgesi almasını sağladı. OSEG ismi altında Otomotiv Sektörünün Geleceği ve Çözümü İçin uluslararası boyutta Kümelenme Konferansları düzenledi. Bu konferanslarda yerli ve yabancı pek çok otomotiv firmasının ve bilim adamının Konya’ya gelmesini sağladı. Ana sanayi ve yan sanayi buluşmaları gerçekleştirilerek iş birliklerini artırdı.

HEDEFLER

MESA Makina A.Ş., dürüstlük ve güvenirlilik temel değerini yıllarca korumayı başarmış, dinamik, esnek, yenilikçi yapısıyla, Kaliteli üretim, %100 müşteri memnuniyeti ve bağlılığını sağlamayı hedef alarak çalışmalarını tüm hızıyla sürdürüyor.

“Bilgi ve teknolojiyi etkin kullanan ve yöneten bir firma olmak” stratejisi ile MESA Makine Konya’daki üniversiteler, MEVKA, KOP, INNOPARK, TEKNOKENT ve KÜSİ ile ortak projeler yürüterek ve iş birlikleri geliştirerek bölgesel kalkınmaya da katkı sağlıyor. “Çalışanların yetkinliğini ve katılımını arttırmak”, “sürdürülebilir bir firma olmak”, “Ar-Ge kültürünü firma bünyesinde yaygınlaştırmak”, “özgün ürünler üreterek bu ürünlerin patent başvurularını yapmak ve Ar-Ge ödülü almak belirlenen diğer hedeflerdir. 42 yıllık geçmişi ile 5 kıtaya ihracat yapmayı ve marka olmayı hedefleyen MESA Makina, Mesa Vakfı’nı kurarak bölgeye teknik ve kültürel anlamda da katkı sağlamayı hedefliyor.

GENÇLERE, GİRİŞİMCİLERE VE SANAYİCİLERE TAVSİYELER

Gelişmiş ülkelerin refahı ve gücü, çalışanların sadakati ve şirketlerin ömürleriyle doğru orantılıdır. İstatistiklere göre ülkemizde şirket ömrü ortalama 10 yılı geçmiyor. Çok şükür biz 40 yılımızı aştık. Dünya’ya baktığımızda şirket ömürlerinin sosyal refahı ve ekonomik gücü yüksek olan ülkelerde çok daha fazla olduğunu görüyoruz. Örnek olarak Çekoslavakya’da 700. yılını kutlayan bir işletmeyle tanıştık. Bu nedenle ülkemizin geleceği, çalışanlarının işine ve iş yerine sahiplenmesi ile mümkündür. Gençlere tavsiyem sevdiğiniz işi yapın ve iş yerinize sahiplenin.

Gençlere hayal kurun tavsiyesinde bulunan Mehmet Tekelioğlu, Her adımın başı inanmaktan ve hayal etmekten geçer. İnanan, geleceğini sabır, sebat, azim, istikrar basamaklarıyla ve niyetinin halisliğiyle yakalar. İnanmayan ve inancını sürdüremeyen ise çalışmasının sonucunu alamaz. Hayali olan öne geçer, iz yaratır. Hayal kurun ve üzerine gidin. Edison ampulü 999. denemesinde başarmıştır. Bildiklerimiz hiçbir zaman bizlere yetmez. İki günü bir olan gelişemez. Çağın gereklerine ayak uydurmak için her gün mesleki gelişimlerine ve kişisel gelişimlerine mutlaka vakit ayırsınlar. Yönetici olan gençlere de tavsiyem kontrol güvene mâni değildir düsturu ile işlerini her zaman kontrol altında tutsunlar. Kontrol edemedikleri işi yönetemezler.