Kamunun Yerli Malı Alımı Zorunluluğunun İlk İşaretleri Olumlu
Kamu alımlarında, Türkiye’de üretilmiş malların alınmasına yönelik yıllardır devam eden taleplerin ardından oluşturulan yeni sistemle, mal alımlarında yerli üretim ürünlerin ağırlığı artmaya başladı.
Kamu İhale Kurumu istatistiklerinden yapılan derlemeye göre, yeni sistem öncesi yüzde 10’larda seyreden mal alımlarında yerli üretim ürünlere lahine fi - yat avantajı uygulaması 2015’in ilk altı ayında tutar bazında yüzde 30’a yükseldi. 2015 OcakHaziran döneminde yapılan 10 milyar 653 milyon TL tutarındaki ihalelerde, 3 milyar 219 milyon TL tutarında yerli üretim mallara fi yat avantajı sağlandı. -Yeni sistemden yararlanmak yerli malı belgesi alınması- na bağlı Kamu mal alım ihalelerinde, ihaleyi açan idarelere yerli fi rmalara yüzde 15 fi yat avantajı (yerli ürün teklif eden fi rmanın bedeli, diğerlerinin yüzde 15 fazlası olsa dahi ihaleyi kazanabilmesi) verilmesi yönündeki uygulama, yıllardır idarenin takdirine bırakılmıştı. İdarelerin çekingen davranması üzerine sanayicilerin talepleri doğrultusunda daha önce, Başbakanlık Genelgesi ile bu avantajın uygulanması istendi. Ancak sorun yine aşılamayınca, yapılan kanun ve ikincil mevzuat değişikliğiyle, Sanayi Bakanlığı tarafından belirlenen ve Kamu İhale Kurumu tarafından yayınlanan listedeki orta ve yüksek teknolojili ürünlerde fi yat avantajı uygulaması zorunlu hale getirildi. Uygulama ilk listenin yayınlandığı Ocak 2015’te fi ilen başladı. Bu avantajdan yararlanmak isteyen fi rmalar, TOBB ve TESK tarafından verilen ve yerli üretim avantajına temel teşkil eden “Yerli Malı Belgesi” ile mümkün kılındı. İlk işaretler olumlu Yerli malı belgesinin düzenlenmesine ve yerlilik oranının hesaplanmasına yönelik ikincil mevzuatın 2014’ün ikinci yarısında yapıldı. Uygulama fi ilen başlayamasa da 2014 yılında mal alım ihalelerinde fi yat avantajı kullanımı arttı. Tutar bazında 2013’te ilk altı ayda yüzde 10,4, yıllık olarak da yüzde 10,8 oranında olan yerli malına fi yat avantajı, 2014 ilk altı ayında yüzde 13,1, yıllık olarak da yüzde 14,9 oldu. Uygulamanını bütün araçlarıyla devrede olduğu 2015’in ilk altı ayında belirgin bir yükseliş gerçekleşti. Yapılan mal alım ihalelerinin adet bazında yüzde 26,48’inde, tutar bazında ise yüzde 30,22’sinde fi yat avantajı uygulandı. Firmalar yerli malı belgesi alarak ihalelerde avantaj sağlayabilecek Oluşturulan yeni sisteme göre, orta ve yüksek teknolojili ürünler listesindeki 2139 ürünün üreticileri, yerlilik oranlarına göre kamu mal alım ihalelerinde yüzde 15 fi yat avantajına sahip olacak. Sanayiciler, bu avantajdan yararlanabilmek için TOBB ve TESK tarafından verilen belgeleri almak zorunda. Bu belgeyle birlikte ihaleye girenler, yüzde 15’e kadar daha fazla fi yat teklif etseler de ihaleyi kazanmış sayılacaklar. İhale Türüne Göre Yabancı İsteklilere Açık Olan İhaleler İçinde Yerli İstekliler Lehine Fiyat Avantajı Uygulanan İhalelerin Dağılımı (%) Ocak –Haziran 2013 Ocak-Haziran 2014 Ocak-Haziran 2015 Ocak-Haziran Adet Tutar Adet Tutar Adet (%) Tutar (%) Mal Alımı 31,13 10,38 5,82 13,11
Haberin Kaynağı : PLASFED
24.12.2015