Döviz Kurlarındaki Artışın Etkileri

Döviz Kurlarındaki Artışın Ülke Ekonomisine Muhtemel Etkileri

Döviz kuru yükseldiğinde ülkenin parası değer kaybetmekte ve diğer ülkelerin para birimlerinin değeri artmaktadır.  Döviz kurunun düşmesi halinde ise ülkenin para birimi değerlenmekte ve diğer para birimleri değer kaybetmektedir.

Bu açıdan bakıldığında, artan döviz kurlarıyla birlikte ihracatın artacağı ve ithalatın azalacağı ve sonuçta ülkenin dış ticaret dengesinin olumlu yönde etkileneceği görülmektedir.

Döviz kurlarındaki artışın teorik olarak Türk sanayi ürünlerinin ihracatında rekabet gücünün arttırılmasına olumlu etkisi olacağı düşünülmekle beraber, sadece döviz kuru artışlarının ihracatın artışına tek başına etkili olmadığı bilinmektedir. Bu nedenle imalat sektör ihracatçılarına sürekli artan döviz kurları değil istikrarlı kur ve iş ortamı gerekmektedir. 

Diğer taraftan, iç ve dış pazarlardaki talep koşulları, ülkeler arası sermaye ve işgücü maliyet farklılıkları, enflasyon oranlarındaki farklılıklar, döviz kurları, ekonomik ve ticari politikalar ve teknolojik gelişme farklılıkları ihracatı etkileyen makro faktörler arasında sayılmaktadır.

Türkiye’de artan döviz fiyatları ile dış ticaret açığının ve turizm gelirleriyle birlikte cari açıktaki kapanma, kamu bütçeleri tarafında ciddi düzelmelere sebebiyet verebilecektir. Yurt içerisindeki daralan ticaret hacmi ile kur baskısı ile oluşacak enflasyon bu sefer talep yetersizliğinden dolayı enflasyonun ateşini düşürebilecektir.

Sonuçta, enflasyon, reel faiz, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, sanayi üretimi, işsizlik ve ödemeler dengesi gibi makroekonomik verilerin iyileşmesi ve Türkiye'nin ekonomi yönetiminin ve iş ortamının yabancı yatırımcıya güven vermesi, Türk lirasının değer kazanmasını sağlayabilecektir.

Türk lirasının değerini koruması ve güçlenmesi, aşağıda özetlenen kısa ve uzun vadeli ekonomik politikalarla sağlanabilecektir.

Faiz Politikası: 

Reel faiz oranları, para birimlerinin birbirlerine göre değer kazanmalarına veya kaybetmelerinde önemli etkenlerden biridir.

Reel faiz oranının yüksek olduğu para birimi, reel faiz oranının görece düşük olduğu para birimi karşısında değer kaybetmektedir.

Türk lirasının reel faiz oranının daha yüksek olması yabancı yatırımcıların paralarına daha fazla getiri sağlamak için Türkiye’de yatırım yapmaya özendirir sonuç olarak Türk lirasına talep artar.  

Yüksek reel faiz iç piyasada tasarrufu teşvik eder ve enflasyonun aşağı çekilmesinde etkili olur.

Ancak uzun süreli yüksek faiz politikası ekonomik durgunluk ve küçülmeye neden olur. 

Enflasyonun Kontrol Altına Alınması:

Enflasyonun kontrol altına alınması ekonomiye güvenin yeniden tesis ederek yatırım ortamının iyileşmesine, ekonominin istikrara kavuşmasına dış yatırımların artmasına ve ekonomik büyümenin hızlanmasına katkıda bulunacaktır.

Üretimin Arttırılması: 

Ülkelerin para birimlerinin değerini etkileyen temel faktörlerin başında ülkenin üretimi gelmektedir.

Tarım ve sanayide katma değeri yüksek ürün üretiminin ve verimliliğin artırılması ve ithalata bağımlılığının azaltılmasına yönelik ekonomi politikalarının benimsenmesi, ihracatın ve GSYİH’nin artışına doğrudan katkıda bulmaktadır.

Sıkı Mali Disiplin: 

Kamu harcamalarında tasarrufa yönelik sıkı mali disiplin ve anti enflasyonist ekonomi politikaları ve para arzının sıkı kontrolü ekonominin istikrarlı olarak büyümesinde ve geleceğe dair belirsizliklerin en aza indirilmesinde etkili olacaktır.

Ekonomik ortamdaki belirsizlik ve güven eksikliği nedeniyle yatırımların durması, ekonominin büyümenin ve ülkenin kalkınmasının önündeki en büyük engeldir.

Ekonomik ve Siyasi İstikrar: 

Ülke ekonomisinin geleceğine, siyasi istikrarın devamına ve ülkenin hukuk sistemine güvenin artması yabancı yatırımların ülkeye çekilmesini kolaylaştırır ve cari açığın kapatılmasına yardımcı olarak dövize olan talebin azalmasını sağlar.

DÖVİZ KURLARINDAKİ ARTIŞIN PLASTİK SEKTÖR İHRACATINA MUHTEMEL ETKİLERİ

Türkiye plastik mamul sektöründe son 5 yılda ortalama olarak; ihracatın üretim içindeki payı %24, ithalatın yurtiçi satışlar içindeki payı % 8 olarak gerçekleşmiştir. Döviz kurlarındaki artış, ihracatın üretim içindeki payının yükselmesine, ithalatın gerileyerek, yurtiçi satışlar içindeki payının azalmasına neden olacaktır.

Plastik mamul ihracat artış hızı ithalat artış hızından daha fazla olacaktır.

Türkiye, yıllar itibariyle değişmekle birlikte plastik mamul ithalatının %75’ini Avrupa ülkelerinden ve dolarla ödeme yapılan diğer ülkelerden gerçekleştirmektedir. Dolar ve Euro fiyatlarındaki artış, bu ülkelerden yapılan ithalatın gerilemesine neden olacaktır.

Türkiye, yıllar itibariyle değişmekle birlikte plastik mamul ihracatının %85’ini Avrupa ve dolarla ödeme alınan diğer ülkelere yönelik olarak gerçekleştirmektedir. Dolar ve Euro fiyatlarındaki artış, bu ülkelere yapılan ihracatın artmasına neden olacaktır.

Türkiye plastik sektörü, plastik hammadde temininde % 85 oranında ithalata bağımlıdır. Döviz kurlarındaki artış, mamul üretim maliyetlerinin artmasına neden olacaktır.