Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreter Dr. Veysel Yayan: Çelik Sektörü, Yılın İkinci Yarısında Kapasite Kullanım Oranını %70’in Üzerine Çıkaracak

Çelik Sektörü, Yılın İkinci Yarısında Kapasite Kullanım Oranını %70’in Üzerine Çıkaracak

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreter Dr. Veysel Yayan: Çelik Sektörü, Yılın İkinci Yarısında Kapasite Kullanım Oranını %70’in Üzerine Çıkaracak

ABD Başkanı Trump’ın 2018 yılının Nisan ayından itibaren çelik ithalatına %25 oranında gümrük vergisi getirmesi ve daha sonra bu oranı hiçbir haklı gerekçeye dayanmadan, siyasi mülâhazalarla iki katına çıkarması, bu ülkeye olan ihracatımızı durma noktasına getirmiştir. ABD Başkanının başlattığı uygulamaya karşı Avrupa Birliği Komisyonunun kota ve kotayı aşan ithalat için %25 vergi getirmesi, bilahare doğrudan doğruya Türkiye’nin çelik ihracatını engellemeye yönelik olarak, ülke bazlı kota uygulamasını başlatması, en önemli ihracat pazarımız olan bu ülkelere ihracatımızın da %50’ye varan oranlarda düşmesi sonucunu doğurmuştur. Keza AB Komisyonu’nun Ülkemizden yapılan çelik ürünleri ithalatına karşı başlattığı damping ve telafi edici işlem vergisi soruşturması da devam etmektedir.

2018 ve 2019 yılları, çelik sektöründe korumacılık uygulamalarının arttığı, çelik ticareti üzerinden ABD ile Çin arasında ticaret savaşına dönüştüğü ve çelik ticaretinin küresel ölçekte gerilediği bir dönem olmuştur.  Haliyle, yaşanan bu sürecin, Türk çelik sektörü üzerinde de üretim ve ihracat bakımından olumsuz etkileri görülmüştür.

Bu meyanda, ham çelik üretimimiz 2018 yılında %0,6; 2019 yılında ise %9,6 oranlarında azalmıştır. 2020 yılında uygulamaya aktarılan ekonomik tedbirlere bağlı olarak daha iyimser beklentilerle giren Türk çelik sektörünün üretiminde yılın ilk üç ayında sırasıyla %17,4; %8,2; ve %4,2 oranlarında artış gerçekleştirilmiş, ancak, Covid-19 salgınının etkilerini arttırması sonrası, artan korunma tedbirleri ve ihracatta karşılaşılan zorluklara bağlı olarak, Nisan ayında üretim %26,2, Mayıs ayında ise %25,9 oranında azalmıştır. Yılın ilk 5 ayı itibariye toplam çelik üretimi %5,6 oranında düşüş göstermiştir. Sektör, Covid salgınına karşı korunma tedbirlerine azami derecede riayet ederek, önümüzdeki aylarda üretim artışını devam ettirme gayreti içerisinde bulunmaktadır.

Diğer taraftan, yılın ilk beş ayında %5,6 oranında üretim kaybı yaşanan sektörümüzün ihracatında da ciddi gerileme söz konusudur. İhracatımız miktar yönünden %18,5, azalışla 5.7 milyon ton, değer yönünden %22,8 düşüşle 5.7 milyar dolar seviyesinde kalırken, aynı dönemde ithalat miktarda %1,4 artışla 5.0 milyon ton, değer cinsinden ise %8,3 düşüşle 3.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu veriler, Türk çelik sektörü ihracatının yoğun koruma tedbirleri sebebiyle yüksek oranda düşüş gösterdiğini, ithalatının miktar itibariyle arttığına, değer itibariyle ise, ihracattaki azalıştan daha düşük oranda gerilediğine işaret etmektedir. Dolayısıyla, dış piyasalarda sert koruma tedbirleri ile karşı karşıya kalarak ihracatta büyük kayıplar yaşayan Türk çelik sektörü, iç piyasamızda da ithalat baskısı altında bulunmaktadır.

Ham çelik üretiminin %5,6 oranında düştüğü yılın ilk beş ayında, nihai mamul tüketiminin %9,0 artmış olması, tüketimin önemli bir kısmının ithalat yolu ile karşılandığını göstermektedir. Mevcut salgının üretimi ve ticaret dengelerini alt üst ettiği bir dönemde, bütün ülkelerin iç piyasalarını korumak maksadıyla, ithalatı kısıtlamaya yönelik tedbir üstüne tedbir aldıkları bir dönemde, Ülkemize bu kadar kolay ithalat yapılıyor olmasının mantığı anlaşılamamaktadır.

Bu meyanda, Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Berat Albayrak ve Ticaret Bakanı Sayın Ruhsar Pekcan’ın, bundan sonraki dönemde Ülkemizde yerli üretimi bulunan ve stratejik olmayan ürünlerin ithalatının kolay olmayacağı yönündeki açıklamaları ve bu kapsamda bazı çelik ürünleri için getirilen gümrük vergileri, gereksiz ithalatın önlenmesi bakımından ümit verici bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir.

Covid-19 salgınının etkisi azalarak da olsa devam etmektedir. Ancak, bütün sektörlerde olduğu gibi, Türk çelik sektörü de gerekli tedbirleri azami ölçüde alarak, %55 seviyesine düşmüş olan kapasite kullanım oranını %70’in üzerine çıkarma ve yaşanan bütün olumsuz şartlara rağmen, 2019 yılında gerçekleştirilmiş olan yaklaşık 34 milyon ton çelik üretim seviyesine ulaşma gayreti içerisinde bulunmaktadır.

Türkiye Çelik Üreticileri Derneği 
Genel Sekreter
Dr. Veysel Yayan