Armatür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Turhan, dernek olarak 2023 yılında gerçekleştirdikleri çalışmalar hakkında bilgiler verdi

ARMATÜR Derneği URGE Projesi ile Uluslararası Rekabetçiliği Geliştirecek

Armatür, Valf, Musluk, Tesisat Ekipmanları ve Vana Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Turhan, dernek olarak 2023 yılında gerçekleştirdikleri çalışmalar hakkında bilgiler vererek 2024 yılı için öngörü ve beklentilerini paylaştı.

SUBCONTURKEY: 2023 Armatür Derneği için nasıl geçti? Yaptığınız etkinlikler ve çalışmalardan bahseder misiniz?  

Gökhan Turhan: 2023 yılında artan maliyetlerin etkisi ile ekonominin dengesi bozulmuş durumda.  Ülkemizde enflasyon, cari açık ve finansmana erişim konularında yaşanan sıkıntılar, doğrudan ekonomimizi etkiler durumda. Kurda yaşanan belirsizlikler ve hala beklentinin karşılanamaması biz sanayiciler içinde olumsuz bir durum yaratıyor.  Hammadde fiyatlarındaki dalgalanmalar, enerji maliyetlerine zamlar enflasyon sorununu maalesef tetikliyor. Küresel iktisadi faaliyet üzerindeki bahsi geçen risklerin önümüzdeki dönemde de devam etmesi ve özellikle, 2024 yılında dünya ekonomisini daha çok etkilemesi bekleniyor.

Sektörümüzdeki firmalar sürdürülebilir büyüme hedefine ulaşmak ve rekabet üstünlüğü sağlayabilmek için gerekli iç ve dış finansman kaynaklarına ulaşmak, belirli bir karlılığın üzerinde olmak zorundalar. Aynı zamanda piyasa değerlerini arttırmak isteyen firmalar açısından da karlılık oranları önem taşıyor. 2023 yılı karlılık oranlarına baktığımızda maalesef ki istediğimiz verimlilikte olmadı.  2023 yılı armatür sektöründe iç pazarda talep oldukça yüksekti. Ancak dış pazarlarda durum biraz daha durağan geçti. Uluslararası alanda yaşanan resesyon ihracat satış kanalında satışlarımızı olumsuz yönde etkiledi. Tüm bunlara baktığımız zaman 2024 içinde çok iyi bir senaryo çizemiyoruz maalesef.

Tüm yaşanan olumsuzluklara rağmen ARMATÜR Derneği olarak; Türkiye’den çeşitli ülke ve bölgelere sanal ve fiziki ticaret heyetleri düzenleyen ilk derneklerden biri olduk. Hedef ülkelerimizin başında Güney Amerika geliyordu. Çünkü Güney Amerika, Türkiye için bakir bir pazar. Sektör olarak oraya hiç ihracatımız yok ancak Türkiye’nin de o bölgeye ihracatı yok denecek kadar az. Bu sebeple ilk heyetimizi İDDMİB ile birlikte Güney Amerika’ya düzenledik. Diğerlerini yine Güney Amerika, İtalya ve İspanya olmak üzere Ticaret Bakanlığı desteğiyle ARMATÜR Derneği olarak kendimiz gerçekleştirdik. Bu heyetlerin sonuçlarını bir anda olmasa da yavaş yavaş almaya başlayacağımızı düşünüyorum.

Ayrıca İDDMİB işbirliği ile Mısır’dan ülkemizdeki Armatür, Valf, Vana, Musluk gibi ürünlere olan talebin arttığı müşahede edildi ve Mısır’a 17-20 Haziran 2023 tarihlerinde fiziki Sektörel Ticaret Heyeti düzenledik. Mısır’ın başkenti Kahire’de gerçekleşen iş görüşmelerinde toplamda 150 görüşme ile firmalarımız yerel alıcı firmalar tarafından ilgiyle karşılandı.

Bu heyet ziyaretinin, sadece iş bağlantılarını geliştirmekle kalmayıp aynı zamanda iki ülke arasındaki kültürel ve sosyal ilişkilerin güçlenmesine de katkı sağladığını düşünüyorum. 

Mısır’da gerçekleştirilen ticaret heyetinin ana amacı, iki ülke arasındaki güçlü bağları daha da pekiştirerek işbirliği olanaklarını artırmaktı.   Türk armatür sektörünün Mısır'da daha fazla varlık göstermesi için büyük bir potansiyel olduğuna inanıyorum. Bu ziyaretimiz, Türk firmalarıyla Mısırlı iş ortaklarını bir araya getirerek işbirliği fırsatlarını keşfetme ve ortak projeler geliştirme şansı sundu.  Güçlü diplomatik bağlarımızı ticaret ve ekonomik işbirliğiyle desteklemek, karşılıklı yararlarımıza katkı sağlayacak ve iki ülke arasındaki dostluğu daha da derinleştirecektir. Bu tarz görüşmeler üyelerimiz için de ihracata yönelik bir alıştırma oldu diyebiliriz.

İhracata yönelik faaliyetlerimizin yanı sıra, Derneğimizin TOKİ ile yaptığı görüşmeler neticesinde; Pirinç Ürünler Vana/Fittingsler, Paslanmaz Flex ürünler, Musluk ve sıhhi tesisat ürünleri ve diğer ürün gruplarına yönelik ürün grupları için tavsiye niteliğinde rekabetçi bir şartname hazırlayarak TOKİ’ye sundu. Bu şartname sektörümüzdeki firmaları korumaya yönelik bir şartname niteliğinde.

Tarım Bakanlığı koordinasyonunda başlatılan Su Verimliliği Seferberliği ’ne ARMATÜR Derneği olarak destek oluyoruz. Bu kapsamda Bakanlık Derneğimiz ile iş birliği görüşmelerine başladı. Bakanlık ile 3 Ağustos 2023 tarihinde yapılan ilk toplantıda Derneğimiz ASES Komite Başkanı Yusuf Kaya su tasarrufuna yönelik sektörümüzde kullanılan uygulamalar, ürünler, sorunlar ve olası çözüm önerileri hakkında bir sunum gerçekleştirdi. Toplantı sonucunda, Bakanlığın yapacağı çalışmalarda Derneğimiz ve üye firmalarımız ile iş birliği yapılması konusunda mutabakata varıldı. Su Verimliliği Seferberliği sadece kurumsal olarak değil, toplumun geneline yayılarak sürdürülebilir nitelik taşmasının oldukça önemli olduğunu düşünüyorum. Umuyorum ki Bakanlığın başlatmış olduğu proje ülkemizde su verimliliğini artıracak ve suyun önemi konusunda tüm toplumu bilinçlendirecektir.

Bir diğer çalışmamız sektör olarak kapsadığımız ürün gruplarına yönelik tüm üretici firmalar tarafından standartlara uygun üretim yapılmasını desteklemek. Derneğimiz Sertifikalar ve Standardlar Komitesi çalışmaları kapsamında, sektörümüzde kullanılan ürünlere ilişkin şikayetleri değerlendirmek, mevcut sorunların tespiti ve çözümüne yönelik olarak düzenlenen GAZBİR-GAZMER ( Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği) Teknik Komite Toplantılarına düzenli olarak katılım sağladı.  Ayrıca, sektörde kullanılan ürünlerin belirlenen standardlara uygun olarak piyasada yer alması amacıyla Dernek üyelerimizle her ay  Armatür Sertifika ve Standardlar Komitesi Teknik Toplantıları düzenlendi ve sektörümüzde kullanılan ürünlere ilişkin şikayetleri değerlendirmek, mevcut sorunların tespiti ve çözümüne yönelik olarak düzenlenen GAZBİR-GAZMER ( Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği)  Teknik Komite Toplantılarına düzenli olarak katılım sağladı. 

Üyelerimizle her fırsatta biraraya gelmeye ve sektör hakkında bilgi alışverişinde bulunmaya özen gösteriyoruz. Derneğimizin düzenlediği Sektör Buluşmaları faaliyeti kapsamında, üyelerin yanı sıra sektördeki diğer üretici firmaların da katılım sağladığı organizasyonlarla özellikle sektörün dış pazarlara açılması önündeki engeller, yurt dışındaki Türk imajının güçlendirilmesi ve ihracatın arttırılmasına yönelik olarak geliştirilebilecek projeler hakkında görüş alışverişinde bulunduk.

Dernek Üye ziyaretlerimizi düzenli olarak gerçekleştirmeye devam ediyoruz. Yapılan ziyaretlerde üye firmamızın karşılaştığı sektörel sıkıntılar hakkında bilgi alınarak üye firmalarımızı ve sektörümüzdeki güncel durumu yakından takip ediyoruz, kendilerine dernek projeleri ve komite çalışmaları hakkında bilgi veriyoruz.

Sektör firmalarımızın katılım sağladığı fuarlara ziyaretle yapılarak, katılımcılar ve ziyaretçiler ile görüşmeler gerçekleştiriyoruz ve üye sayımızı her geçen yıl artırmaya ve büyümeye devam ediyoruz.

Son olarak eklemek istediğim bir husus daha var. Kahramanmaraş‘ta meydana gelen ve 10 ilimizde yıkıma neden olan depremin hala derin üzüntüsü içerisindeyiz. Depremin ilk anından itibaren AFAD ile birlikte hareket ederek yardım kampanyasına katılarak, depremzedelere üyelerimizin büyük desteğiyle bağışta bulunduk. Tüm üyelerimize çok kıymetli destekleri için minnettarız. Ayrıca, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı öncülüğünde Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği teknik merkezi GAZBİR - GAZMER koordinasyonunda harekete geçen ekiplerin, depremzedelerin yaşadığı ısınma sorunun çözümüne yönelik, malzeme desteği ihtiyacı kapsamında Dernek üyelerimiz malzeme teminine katkı sağladı. Ancak, ülkemizde bu tür felaketlerin bir daha yaşanması adına gerekli dönüşümlerin bir an önce yapılması gerektiğine inanıyoruz.

SUBCONTURKEY: Önümüzdeki dönemlerde odaklandığınız konular, gerçekleştirmeyi planladığınız yeni proje ve hedeflerinizden bahseder misiniz?

Gökhan Turhan: Her ne kadar devlet politikalarımız ve içerisinde bulunduğumuz yatırım ortamı günden güne gelişse de özellikle biz üreticilerin teknolojik dönüşümlerini ve ihracat faaliyetlerini destekleyecek daha çok teşvik ve yapısal uygulamaya ihtiyaç duyduğumuz da aşikar. Teknoloji odağında yatırımlarımıza hız vermemize olanak tanıyacak yeni düzenlemelerin hayata geçebilmesi için, bizi doğru temsil edecek kurumların çatısı altında birleşmek ve sesimizi daha güçlü duyurup, birlikte hareket etmek kritik rol oynuyor.  

Uluslararası Rekabetçiliği Geliştirmek için ilk defa İDDMİB desteği ile ARMATÜR URGE Projesini hayata geçirmek için çalışmalarımıza başladık. Şu ana kadar yaklaşık 30 firmadan URGE başvurusu aldık. Aralık ayı sonu itibariyle duyurumuzu kapatıp başvuru yapan firmalarla birlikte ticaret faaliyetlerimizi gerçekleştireceğiz. Bu heyet kapsamında; Sektörel Alım Heyetleri: %75 oranında, Sektörel Ticari Heyetler: %75 oranında ve fuar ziyareti %75 oranında destekleniyor. Bu oranları birçok firmalarımız bilmiyor, bizler elimizden geldiğince gerek fuarlarda gerek üye ziyaretlerinde bu desteklerden bahsedip firmalarımızın yararlanmalarına katkı sağlamaya çalışıyoruz. 

İDDMİB çatısı altında Armatür Sektörü için Trade 365 web portalı hazırlığı içerisindeyiz. Bu portal, firmaların ihracatlarını artırmaya yönelik iletişim, bilgilendirme, pazarlama ve tanıtım hizmetlerini internet üzerinden veri yönetimi, yapay zeka gibi çeşitli yeni nesil teknolojiler vasıtası ile yılın 365 günü mekandan bağımsız olarak ve karşılıklı etkileşim içinde sunmayı amaçlıyor. TRADE365 projesi kapsamında sektör bazlı B2B web portalları kuruldu. Tüm sektörü bir dijital çatı altında toplayarak, hem dijital dönüşümünü tamamlamış olan ihracatçılarımıza tanıtım desteği sağlamak hem de henüz bu dönüşümü gerçekleştirememiş ihracatçılarımıza görünürlük imkanı sunacak. Sektör olarak ihracata katkımızın aralıksız devam etmesi için bu dönüşüme ayak uyduran inovatif çözümlere ve yazılım altyapılarına sahip ürün ve ürün sistemleri geliştiriyor olmamızı da büyük bir fırsat olarak değerlendiriyoruz.

2024 yılında da maalesef yaşanan sıkıntıların devam edeceği gerçeğiyle yola çıkarak zorlu bir sürece hazırlanmalı ve 2001 veya 2009 krizleri gibi kısa sürede düzelmeyeceği kabulünde olmalıyız.

Tüm sektörlerde olduğu gibi bizim sektörümüzde de firmalarımızın stratejilerini gözden geçirmesi, mevcut durum için yeni yollar belirlemesi ve hızlı hareket edebilme kabiliyetini geliştirmesi gerekli.

Türkiye her ne kadar üretim kalitesi anlamında üst sıralarda yer alsa da uluslararası marka oluşturma noktasında eksiklerimiz var. Bu noktada markalaşma ön plana çıkıyor. Yüksek katma değerli ve marka değeri yüksek ürünlerle rekabet ortamında sürdürülebilirlik sağlanabilir. Markalaşma artık ihracatımızda en ciddi sorunların başında geliyor. Türk markasının algısı arttırılmalı ve katma değer yaratan markaların önü açılmalıdır. Yeni dünya stratejisinde ürünlerin nicelikten ziyade niteliğinin yüksek olması önemli. Kaliteli üretim yapmak ve değerinde fiyattan satmak her iki tarafında memnun olduğu bir seviyeye gelmek önemli. Yatırımı sadece kapasite artırıp çok adetli satmak olarak değerlendirmemeliyiz. Markalaşma faaliyetlerine yoğunlaşmalıyız. Maalesef dünyanın farklı sektörlerde en büyük taklit ürün üreten üç ülkesinden biri olmamız, imaj olarak Türk ürünlerini geride bırakıyor. Bu baskı fiyatlarımızı da engelliyor. Bu noktada ulusal politikalara ihtiyaç duyuyoruz

SUBCONTURKEY: Eklemek istedikleriniz var mı?

Gökhan Turhan: Ekonomik yavaşlamadaki boyut dikkat çekici hale geldi, sipariş oranlarında ciddi bir azalma yaşıyoruz, Dünyada ciddi bir enflasyon baskısı hala devam ediyor. Finansmana erişimde sıkıntılar devam ediyor. Sıkı para politikaları birçok Merkez Bankası tarafından taviz vermeden uygulanıyor bu da talebi daraltıyor. Ama açıkçası bizim beklentilerimizin de üzerinde bir yavaşlama olduğunu söyleyebilirim. İhracatçılar olarak artış beklentimiz vardı ancak, verilere baktığımızda   beklentilerin altında kalıyoruz.   İlk ve ikinci çeyreği beklentilerin altında geçirdik bunda Baskılanan döviz kurunun bizi rekabetten uzaklaştırmasının büyük etkisi oldu.  Ancak açıkçası yeni sipariş oranlara ve verilere baktığımızda maalesef umutlarımız 2024’e ertelendi.

Döviz kurlarındaki belirsizlik, hammadde fiyatlarının dalgalanmalar birçok şey var. Bu gibi konular açıkçası bizim odak noktamızı da kaybetmemize neden oluyor.

Çünkü bizim en önemli odak noktamız rekabetçiliğimizi korumak olmalı bu şartlar altında fiyat farklarımız yüzde olarak çok yükselmiş durumda.  Rekabetçiliği korumamız her geçen gün zorlaşıyor.

2020-2022 pandemi döneminde gerek lojistik ve gerek rakiplerimizdeki daralmalar elimizdeki daralmalar bizi öne çıkardı.  O dönemde açıkçası başla Eximbank olmak üzere bizler finansmana erişim konusunda da herhangi bir sorun yaşamadık ve maliyetlerimizde bu kadar yüksek değildi, bu yüzden ihracat rekorları kırdık.

Cumhuriyetin 100. yılında 2023 yılında başlayan en büyük hedefimiz yine Cumhuriyet tarihine geçecek bir ihracat kırmaktı ama başta döviz kurlarımızın rekabetçi ortamdan uzaklaşması çok dalgalı piyasalar ve maliyetlerimizin hızla ve kontrolsüz bir şekilde artması rakiplerimizin de oyuna, talepteki daralmaya bağlı olarak, fiyat kırarak tekrar geri dönmesi ihracattaki artış hedefini bir yana bırakarak eskiyi koruma çabalarına dönüştü.

Ülkemizin çok önemli gerçeği de var cari açık veren bir ülkeyiz ve en önemli gelir kalemimiz ihracat. Bu yüzden ihracatçı ve rekabetçi özelliğimizi korumalı ve bu Pandemi döneminde kazandığımız safları terk etmemeliyiz, bırakmamalıyız.  Bu yüzden bundan sonra da sadece kur politikaları değil, ekonomi yönetiminin başta istikrar, şeffaflık, öngörülebilirlik olmak üzere atacağı adımlar çok önemli ki bu sayede dünyada rekabetçi olabilme özelliğimizi sürdürelim.

2024’te içerisinde seçim barındıran bir yıl, o yüzden 2023’te yaşadığımız bazı sorunları 2024 yılında da yaşama ihtimalimiz var. Seçimlere bağlı olarak izlenecek politikalara göre. İhracatçının sanayicinin önündeki finansa erişimdeki problem çözülmedikçe, maliyetlerimiz finansa erişsek bile çok yüksek ve aşağı çekilmedikçe rekabet gücümüzü koruyamayız ve ihracatımızı artıramayız.

Son zamanlarda reeskont ile ilgili günlük limit de bir artış oldu ama yeterli olduğunu söyleyemeyeceğim. 2020 yılında verilen reeskont kredilerin 23 milyar $ olduğunu biliyoruz ki buraya çıkan kredilerindeki zirve dönemdi. 2023 yılına baktığımızda bu rakamları görmek mümkün değil. Bu da finansmandaki kaynak daralması çok bariz bir göstergesi. O yüzden ekonomi kurmaylarımızın hükumetimizin özellikle ihracat konusundaki atmış olduğu bu rahatlama ve kaynakların ihracatçıya aktarılması ve daha verimli kullanılması ile ilgili çabaları takdirle karşılıyoruz ancak çok daha büyük ve önemli adımları bekliyoruz.