Barbaros Demirci
Maliyet Baskıları Avrupa Birliği Otomotiv Sektörünün İnovasyon Gücünü Riske Atıyor
Avrupa Birliği Otomotiv Tedarikçileri şemsiye kuruluşu CLEPA’nın bir araştırmasına göre; AB’de maliyet baskıları, tedarik zinciri aksaklıkları ve bastırılmış araç üretim hacimleri ile işaretlenen muhtemelen dördüncü bir kriz yılı, AB'nin özel Ar-Ge kalesinin yatırım yeteneklerini riske atacak ve otomotiv sektörü, Avrupa'daki toplam özel Ar-Ge yatırımlarının %34'ünü temsil edecektir.
Avrupa Birliği’nde hammadde ve enerji maliyetleri artmaya devam ediyor. Gaz fiyatları Nisan’21'den bu yana istikrarlı bir şekilde artmış ve bir yıldan biraz fazla bir sürede dört katına çıkarken, elektrik fiyatları üç kattan fazla yükselmiştir. Petrol, Nisan '21'de kaydedilen seviyelerin %80 üzerinde işlem görerek daha kademeli bir artış göstermiştir. Tedarik zincirinin derinliklerinde metal işleyen otomotiv tedarikçileri tipik olarak daha fazla enerji yoğun olduklarından doğrudan etkilenecektir.
Gaz ve elektrik fiyatlarındaki artış, alüminyum ve çelik fiyatları üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir ve bu nedenle tedarikçileri genel olarak etkilemektedir. Nikel fiyatları istikrarlı bir şekilde artmış ve Rusya'nın nikel tedarikçisi olarak rolü göz önüne alındığında, Ukrayna'nın işgalinden sonra önemli bir sıçrama kaydetmiştir. Tedarikçilerin %70’i maliyet artışlarını müşterilerine aktarmakta sorun yaşamaktadır.
Otomotiv sektöründe kârlılık baskı altındadır. Maliyet artışları ve bunları aktarmadaki zorluklar, tedarikçilerin önemli bir kısmının 2022'de COVID-19 ve yarı iletken kıtlığının azaltılmasından önceki iki yıldan daha fazla kayıp beklemesine neden olmaktadır. Tedarikçilerin neredeyse %20’si 2021'de %5'ten fazla kayıp bildirmiş olup, %30’u 2022'de zarar bildirmeyi beklemektedir. Ortalama olarak, maliyet baskıları ve tedarik zinciri kesintilerinin operasyonel karlılığı yüzde 3 puan oranında düşürmesi muhtemeldir. Bu durum otomotiv tedarikçilerinin yeşil ve dijital inovasyona yatırımlarını sürdürme yeteneklerini zorlayacaktır.
Sektörde finansal istikrarsızlık belirtileri gözlemlenmektedir. Nitekim, otomotiv tedarikçisinden %25’i dış şoklara karşı dayanıklılığı zayıflatan finansal sıkıntı belirtileri göstermektedir. Bu rakam son üç yılda daha da kötüleşmiş ve şüphesiz COVID-19 salgınının patlak vermesinden ve ardından hammadde ve yarı iletken kıtlığından olumsuz etkilenmiştir.
Tedarikçilerin neredeyse yarısı, hammadde kıtlığını ve sınırlı navlun kapasitesini kritik olarak görürken, sırasıyla %19 ve %17'si bunun işlerini zaten etkilediğini göstermektedir. Tedarikçilerin %29'u tedarikçilerinin iflas etmesinden endişe duyuyor, %15'i bunun zaten gerçekleştiğini bildiriyor.
Finansal baskılara rağmen, otomotiv tedarikçileri arasında Ar-Ge'ye yapılan yatırımlar devam etmektedir. Özellikle Avrupa'da inovasyon, pazarlarda rekabet edebilmenin gerçek anahtarı olarak görülüyor. Bununla birlikte, devam eden baskıların gelecekteki yatırımları etkileyebileceği tahmin edilmektedir.
Otomotiv sektöründe belirsizlikler devam etmektedir. İki yıl önce COVID-19'un patlak verdiği zamana kıyasla, şirketler sektördeki değişime giderek daha hazırlıklı hissediyorlar. Bununla birlikte, neredeyse %60'ı otomotiv endüstrisinin elektrifikasyonu ve dijital dönüşümü için kendini iyi hazırlanmış hissetmemektedir.