M. Göker Sarp
ERP Pazarının Segmentasyonu
Şirketiniz İçin Uygun Olan ERP Segmenti Hangisidir?
ERP adayı olan şirketler, süreçlerine ilişkin sistemsel ihtiyaçlarını belirledikten sonra sıra ERP seçimini yapmaya geldiğinde kendilerine en uygun ERP ’yi belirlemek üzere ERP şirketleri ile görüşmelere başlarlar. Bunun için çoğunlukla, çalışanlarından, tanıdıkları şirketlerden, müşterilerinden ve tedarikçi şirketlerden duyduklarını baz alırlar.
ERP seçimi öncesinde şirketlerin insan kaynağı kabiliyetleri ile vizyon, gelecek dönem plan ve yatırımlarını gözden geçirerek hangi kapsam ve kategorideki bir ERP ürününe ihtiyaçları olduğunu belirledikten sonra bu yola çıkmalarında fayda var.
Aynı sektörde faaliyet gösteren başka bir şirketin bir çözümü benimsediğini duymuş olsanız bile, kendi iş süreçlerinize en uygun olanı seçmenizde fayda var. Bu nedenle ERP ’lerin kategorileri arasındaki farkları anlamak önem arz etmektedir.
Birçok şirket, ERP ’lerin iyi, daha iyi, en iyi olarak ayrıldığını düşünüyor. Ancak bu ayrımlar o kadar basit değildir.
1. Derece ERP ’ler için Toplam Sahip Olma Maliyeti (TCO) yüksektir. Ancak pahalı olan satın almak sizin için her zaman en iyi çözüm olmayabilir. Ve tabiki en ucuz sistemi seçmek te, en ekonomik yol olmayabilir. Yeterince güçlü bir çözüm satın almadığınızda, işinizi yürütmek için ihtiyaç duyduğunuz şeyleri yapamayabilirsiniz ve kendiniz bir çok şeyi manuel olarak yapmak zorunda kalabilirsiniz. 1. Derece ERP çözümleri, 2. ve 3. Derece ERP çözümlerinin henüz sahip olmadığı bir işlevsellik düzeyi sağlar.
1. Derece ERP çözümleri, 2. Derece ERP çözümlerinden daha pahalıdır ve 2.Derece ERP çözümleri de, 3. Derece ERP çözümlerinden daha pahalıdır.
1. Derece ERP üreticilerinin dünyanın herhangi bir yerinde destek sunma olasılığı daha yüksektir, 2. Derece ERP üreticileri genellikle sınırlı sayıda ülke veya bölgede bulunur ve 3. Derece ERP üreticileri genellikle yereldir ve bir ülkede faaliyet gösterirler.
1. Derece ERP Yazılımları
Çoğunlukla karmaşık, birçok departmana ve lokasyona sahip büyük şirketlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmış ERP sistemleridir. Bu sistemlerin uygulanması genellikle uzun zaman alır ve oldukça yüksek bir fiyata çok sayıda özellikle donatılmıştır. Genel olarak daha geniş kapsamlı donanım ve yüksek vasıflı bilgi teknolojileri (BT) uzmanları gerektirir.
2. Derece ERP Yazılımları
Bu sistemler tek veya birden fazla lokasyona sahip orta ölçekli şirketlere çok uygundur. Bu ölçekte genellikle ihtiyaçlar daha az karmaşıktır, ancak bu grupta karmaşıklık düzeyi biraz farklılık gösterir. Bu kategoride, yalnızca çok özel bir endüstrinin karmaşıklığına odaklanan birkaç dikey geliştirici - pazar oyuncusu bulabilirsiniz.
Yüksek oranda dikeyleştirilmiş bir çözüm seçmek, sektörünüze neredeyse mükemmel şekilde uyumlu hale getirildiğinden dolayı iyi sonuç verebilir, ancak yine de dikkatli olmalısınız. Bir ERP sistemi ne kadar dikey olursa, pazar o kadar küçük ve alternatifleriniz o kadar az olur.
Bu kategorideki sistemler, genellikle kutudan çıkar çıkmaz eksik karmaşıklığı telafi edebilecek ek geliştirme ortamlarına sahiptir ve düşük bir TCO sunarlar.
3. Derece ERP Yazılımları
Bu ürünler 1 ve 2. Derece ERP yazılımlarının işlevselliğine sahip değillerdir ve hatta ERP sistemleri olarak ta nitelendirilmeyebilirler. TCO'ları düşüktür ve uygulanması kolaydır. Büyüyen bir şirket için bu tür bir çözüm, geçici olarak değerlendirilebilir.
Aslında karmaşa gri alanlara girdiğimizde başlıyor; işlevselliklerinde eksiklikleri olan sistemler, eğer yeterince pahalıysa, haklı nedenle bir kategoride olan bir sistemden daha yüksek bir kategoriye girebilir. Örneğin; fiyatından dolayı 2. Derece ERP kategorisinde olan bir yazılım, özünde bir muhasebe sistemi olabilir.
Birçok ERP üreticisi satış sırasında kendi sistemlerinden çokça bahsederek avantaj sağlamaya çalışıyorlar ve bu da 2. Derece ERP sistemlerinin, 1. Derece ERP olarak ve hatta ERP olmayan sistemlerin de ERP olarak satılmasına neden oluyor.
Ancak kategoriler ile ilgili çeşitli tanımlamalar olmakla beraber 1, 2 ve 3. Derece ERP’lerin gerçekte ne olduğuna dair evrensel olarak kabul görmüş ortak bir tanım maalesef bulunmuyor.
ERP’ler üreticisinin boyutu, yazılımın maliyeti, müşterilerinin ortalama büyüklüğü ve işlevselliğine göre sınıflandırılabilir.
Ancak çoğu kişi 1. Derece ERP tedarikçilerini belirtmeleri istendiğinde hemen söyleyebilirken, 1. Derece ERP ve 2. Derece ERP arasındaki sınıra yaklaştıkça işler belirsiz hale gelebiliyor. Açıkçası tedarikçinin boyutunun da kategorisinin belirlenmesinde bir rolü vardır, ancak bu yeterince iyi bir ölçü olmayabilir, bu nedenle diğer kriterlerin de beraberinde dikkate alınması gerekir.
Büyük şirketlerin büyük (yani 1. Derece) sistemleri satın alması mantıklı görünüyor. Ancak yine de o bu konu kadar basit değil; çünkü birçok büyük şirket, küçük şirketlerden oluşan bir grup oldukları için aslında bu düzeyde 2. ile 3. Derece ERP sistemlerini çalıştırmaya ve finansal verileri 1. Derece muhasebe sisteminde konsolide etmeyi de tercih edebiliyor. Çünkü, 1. Derece sistemler daha küçük kuruluşlar için hantal ve çok karmaşık olabiliyor.
1. Derece ERP sistemlerinin işlevsel olarak zengin olmasını beklemek makul olsa da, bu sistemler genellikle kapsamlı ve pahalı özelleştirmelere tabidir, çünkü 1. Derece ERP sistemlerini tercih eden çoğu şirkette yüksek seviyede uyum beklentisi vardır ve bunun maliyetine katlanmaya da isteklidir.
Bir 3. Derece ERP sistemine düşük bütçe ayıran şirketlerin, özelleştirmek için daha yüksek bir bütçe harcaması mantıklı olmadığı için eksiklikleri kabul etme olasılığı daha yüksektir.
ERP‘leri işlevselliklerine göre kategorize ederken diğer bir tehlike de, bazı sistemlerin niş pazarları hedeflemesidir. Örneğin, belirli bir ERP dağıtım yapan bir şirket tarafından 1. Derece ERP sistemi olarak kabul edilirken, aynı ERP sistemi imalat yapan bir şirket tarafından 2. Derece ERP olarak kabul edilebilir.
Tüm bunlar, ERP adayı şirketler kısa liste yapıyorlarsa veya segmentasyona dayalı satın alma kararları alıyorlarsa gerçekten önemlidir.
Ancak bazı şirketler daha büyük kuruluşlarla eşit olduklarını hissetmek için ihtiyaçlarına en uygun olabilecek sistemleri görmezden gelerek uygun olmayan seçimler de yaptıklarını gözlemliyoruz.
Bazı şirketler yalnızca bir finansal sistem, insan kaynakları veya bordro sistemi isteyebilir; bu nedenle ihtiyaçlarına yönelik çözümü bir ERP sistemi gibi değerlendirmek ve bu talepleri daha eksiksiz kapsayan özelleşmiş çözümleri görmezden gelmek iyi bir yol değildir.
Bu nedenle ERP seçerken, tüm bunları göz önünde bulundurmanız da fayda var.
Başarılar…